Kimileri Satoshi'nin, sınırlı sayıda üretilebilecek ve değer kaybetmeyecek, üstelik 3. şahıslara ihtiyaç duyulmadan, saniyeler içerisinde aktarılabilecek bir para birimi biçimi için öncülük ettiği bu projenin başarısını kutlasa da, kimileri de halen daha bunun balon bir fikir olduğunu düşünüyor.
Belki geleceğin parasının ismi Bitcoin olmayacak, ama altında yatan matematiğin ve fikrin, sağlam bir alt yapı oluşturacağı kesin.
Jeffrey Tucker, Bitcoin'in şu an için en büyük tehdidinin hükümetler olduğunu söylüyor. (Bknz. Referans Video ) Fakat tüm bu Bitcoin teknolojisi, hükümetler ile insan arasında bir kavga olarak algılanmamalı.
Eninde sonunda, gerekli düzenlemelere ihtiyaç duyulacak ve nasıl ki e-fatura dönemine geçildiyse, bir gün elektronik para devrine de resmi olarak geçilecektir. Ayrıca Bitcoin'in hükümet paralarıyla yan yana varolma şansı da var.
Ben Davenport'un "The Mises Circle", 9/9/13 tarihli "Google Hangout"unda da söylediği gibi (Bknz. Referans Video );
Nasıl ki 90'lı yıllarda internet hayatımıza sıfırdan girdiğinde hepimiz heyecanlandıysak, Bitcoin takipçileri de insanlık adına böyle bir gelişmeye tanıklık edebildikleri ve ortasında yer aldıkları için heyecanlılar.
Mp3 paylaşımları dönemindeki meşhur Napster programını ve Metallica davalarını hatırlayanlarınız olacaktır. Sonunda Napster kapatılsa da, bugün internet üzerinden dosya paylaşımı konusunda (BitTorrent vs.) çok daha ilerlenmiş vaziyette.
Tucker, aynı videoda, Liberty Dollar'ı bulan Bernard von NotHaus'un ve Napster'ın başlarına gelenlerin, Satoshi'ye ilham verdiğini ve bu nedenle kendisinin de, "el koyma" kavramına bağışıklığı olan ve hükümetlerin ya da benzeri güçlerin durduramayacağı bir sistem yapmak istediğini ve gene bu yüzden Bitcoin yazılımını kaynak koduyla birlikte sunduğunu söylüyor. (Bknz. Referans Video )
Tabi bu bilgisayarınıza, dosyalarınıza, ya da özel anahtarınıza erişimi olanlar tarafından çalınmasını kapsamıyor.
Roger Ver de LeWeb 2013 Londra konferansında, Bitcoin'in tamamen durdurulmasının, bütün internetin kesilmesiyle gerçekleşebileceğini ve bunun şu an için imkansız olduğunu söylüyor. (Bknz. Referans Video )
Eğrisiyle doğrusuyla Bitcoin'in gerçekleri hakkında bir fikir sahibi olunabilmeasi adına, bu yazı hazırlandı.
Bitcoin'in Avantajları:
- Açık Kaynak Kod:
Bitcoin sisteminin nasıl işlediğini, isteyen herkes tarafından incelenebilmesi için, program kodu şeffaf bir biçimde sergileniyor. (Bknz. GitHub)
Elbetteki herkes programcı değil ve herkes bu kodlara baktığı vakit bir şey anlayamayabilir ve bildiğiniz üzere kod ortada olabilir fakat çalıştırdığınız program (*.*exe, *.*dmg vs) paketlenmiş bir dosya. Dolayısıyla kodun ortalıkta olması kimileri için tatminkar olmayabilir.
Fakat üzülmeyin; önünüzdeki metin halindeki kod ile, çalıştırdığınız dosyanın Bit ve Bit aynı olup olmadığını kontrol edebilen farklı yazılımlar da var. (Bknz. Open Source Testing)
İlerleyen tarihlerde sitemize bu işlemin nasıl yapılabileceğini gösteren bir başlık da açacağız.
- P2P:
Türkiye'de de isminin anılmaya lüzumu olmayan vakıflarında, yardım amaçlı toplanan paraların dolandırıcılık davalarını hatırlarsınız. Kriptografik, P2P paralar bunun olasılığını ortadan kaldırıyorlar.
Bitcoin'in özünü yaratan bir kaç kriptografi tekniği var.
Bunlardan bir tanesi "Kamu Anatarı Şifrelemesi". Basitçe anlatmak gerekirse, her hesabın bir özel anahtarı, bir de kamu anahtarı vardır. Siz birisine bir para gönderdiğiniz vakit, para miktarını, paranın yeni sahibinin kamu anahtarını da eklediğiniz ve özel anahtarınız ile imzaladığınız bir mesaj oluşturursunuz (aktarma), böylelikle sistem o spesifik paraların (Bitcoin'lerin) yeni sahibini ilan eder.
Bu esnada uygulanan şifreleme tekniklerine "Bir yöne kolay, diğer yöne zor" da deniyor. Yüzlerce sayıdan oluşan matematiksel şifrelemelerin çözülmesi, tüm Dünya'nın bilgisayar gücünü biraraya getirseniz de, binlerce yıl alıyor.
Bu konunun aksini destekleyebilecek tek çeşit bilgisayarlar için "Kuantum Bilgisayarları" aday olarak görünüyor. Onların da hemen önümüzdeki yıllarda, stabil bir şekilde kullanılabileceği ön görülmüyor.
Kamu anahtarı şifrelemesiyle ilgili daha geniş bilgi için, harika hazırlanmış bu videoyu izleyebilirsiniz, ancak ne yazık ki sadece İngilizce.
Tüm bu gizlilik ve anonimite ne yazık ki, "Para aklama" işlemlerini de olanak sağlıyor. (Bknz. Warnings on Bitcoin)
Ancak alım-satım siteleri ya da yerler, yüksek meblalarda değişim yapmak istediğinizde (bazıları mebla gözetmeksizin) sizden kimlik istiyorlar.
- Dağıtılmış Ağ:
Bu da, Bitcoin belli yerlerde dışlansa, hatta yasaklansa da, geri kalan kesimde sistemin devam edebilmesini sağlıyor.
- Tepeden Empoze Edilmek Yerine, Aşağıdan Yükseliyor:
Bireyler kendi aralarında, insanlığa sunulan bu yeni para birimi şeklinin olanaklarını keşfediyorlar. Arkasında yatan sistemi bir kez anladıkları vakit dışarı adım atmak istemiyorlar.
Çünkü yüz yıllardır alışıla gelmiş mülk ve değer transferleriyle, dijital çağın ihtiyaçlarına ve olanaklarına göre tasarlanmış bir projeyi kıyasladıklarında normal para transferleri, onlar için çok ilkel kalıyor.
Nasıl ki mektuplaşmanın yerini elektronik postalar, çevirmeli telefonların yerini de akıllı telefonlar aldıysa, kağıt paranın yerini de dijital paranın alması hiç beklenmedik durmuyor.
Bitcoin'in Dezavantajları:
- Yaygınca Kullanılmıyor / Bilinmiyor:
Fakat ne mutlu ki bu durum giderek olumlu yönde değişiyor. Çünkü Bitcoin'in felsefesine inanan ve şimdiden faydalarını görmüş, Dünya çapında bir çok insan, Bitcoin'in yaygınlaşması için gönüllü çaba gösteriyorlar.
- Cüzdanınız Yok Olabilir:
Cüzdanınızı bilgisayarınız dışında başka başka bir yerde (USB, Yazılı kağıt) saklamıyorsanız, her hangi bir işletim sistemi çökmesinde, ya da sabit diskinize bir hasar gelmesi durumunda, özel anahtarlarınız kurtarılamaz hale gelebilir. Cüzdan güvenliği için lütfen "Cüzdan" sayfamızı inceleyin.
- Bitcoin Değerleri Dalgalı ve Garantisiz:
Ama çıktığı günden bugüne ilerleyişine ve değer kazanışına bakıldıkça bu, şu an için pek de olası gözükmüyor.
Tüm uzmanların da dediği gibi, bu çok yüksek riskli bir iş, ancak bilindiği üzere her yüksek riskli girişimin getirileri de yüksek oluyor.
Tercih etmek ya da etmemek size kalmış. Bu da Bitcoin özgürlüklerinden sadece bir tanesi.
- Alım ve Satımlarda Halen Konvansiyonel Sistemler Kullanılıyor:
Bitcoin almak için verdiğiniz liralık işlem ücretleri, o paraları sanal cüzdanınıza aktarmak istediğinizde kuruşlara iniyor. Ancak bu, alım-satım platformunun (varsa) komisyonuna göre değişebilir. Bitcoin transfer ücretleri hakkında daha ayrıntılı bilgi için tıklayın.
Alım-Satım ile ilgili akılda tutulması gereken bir diğer durumda, platform sahiplerinin güvenirliği. Tıpkı Çin borsasında olduğu gibi $4.1 milyon dolarlık firma, bir gecede kepenklerini kapatıp, ortadan yok olabilir. (Bknz. GBL)
Bunun okuyucularımıza, alım-satım işi düşünüyorlarsa, çok temkinli davranmaları gerektiği ve mümkün olduğunca kısa vadeli işlemler gerçekleştirmelerini öneriyoruz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder