Bitcoin cüzdan çeşitlerini birkaç başlık altında toplamak mümkün.
Her birinin kendine göre avantajları ve dezavantajları vardır. Bitcoin kullanmaya bir cüzdan edinip, adres oluşturarak başlayabilirsiniz. Cüzdanınız oluşturulduğunda otomatik olarak bir adres ve özel anahtar sahibi olursunuz. Daha sonra dilediğiniz kadar farklı adres üretebilir ve her para transferiniz ya da geliriniz için ayrı bir hesap kullanabilirsiniz. Her yeni adres oluşturduğunuzda cüzdanınıza yeni bir özel anahtar eklenir. Adresler sizin çeşitli yerlere verip ödeme alabileceğiniz satırlardır. Özel anahtarlar ise cüzdanınızdan harcama yapmanızı sağlarlar.
Kullanıcağınızdan fazla adres üretmenizi öneririm, çünkü her ürettiğiniz adres sisteme kalıcı ve silinemez biçimde kaydedilir. Bu da dolaylı olarak sistem ağında gereksiz güç tüketimi anlamına gelir.
Tercih ettiğiniz cüzdan programını yükleyip, ilk adresinizi oluşturduktan sonra Bitcoin kabul etmeye hazırsınız demektir.
Aşağıdan cüzdan çeşitleri hakkında ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
PC, Mac ve Linux gibi işletim sistemine sahip bilgisayarlarınıza indirdiğiniz cüzdan çeşitleridir.
Her ne kadar farklı insanlar bir çok farklı özellikli programlar yazsa da, bunların en yaygın kullanılanı, MultiBit ve Bitcoin-QT isimli cüzdanlardır.
Bitcoin-QT:
İlk orijinal yazılımı Satoshi Nakamoto yazmış olsa da, 2010'lu yıllarda, sahalardan kendi isteğiyle ayrıldıktan sonra bu yazılım, insanların desteğiyle devam etmektedir. (bknz. GitHub)
Bu yazılımın adı "Bitcoin-QT"dir. QT eki, programın çoklu-platform desteklediği anlamına gelir. (Bnkz. http://qt.digia.com/)
Bitcoin-QT, tarih boyunca gerçekleşen tüm transferleri bloklar halinde indirerek sistemin güvenliğine katkı sağlar.
Bahsettiğimiz bu çetelenin boyutu başlarda ufak olsa da, artık 10'larca GB'ye ulaşmış durumdadır.
2013-11-13 - 21:44 itibari ile 14.331.084.800 bytes (15 GB'dir)
Artış hızı hakkında burayı inceleyebilirsiniz.
Kimisi giderek artan bu arşivi kendi bilgisayarlarında tutmayı umursamasa da, yer sıkıntısı çekenler için giderek büyük bir sorun haline gelmektedir.
Bu sürümü indirmek isteyenler Bitcoin.Org adresini kullanabilirler.
Global çetele hakkında ayrıntılı bilgi almak için https://blockchain.info/ & http://blockexplorer.com/ adreslerini kullanabilirsiniz.
Bitcoin-QT, tarih boyunca gerçekleşen tüm transferleri bloklar halinde indirerek sistemin güvenliğine katkı sağlar.
Bahsettiğimiz bu çetelenin boyutu başlarda ufak olsa da, artık 10'larca GB'ye ulaşmış durumdadır.
2013-11-13 - 21:44 itibari ile 14.331.084.800 bytes (15 GB'dir)
Artış hızı hakkında burayı inceleyebilirsiniz.
Kimisi giderek artan bu arşivi kendi bilgisayarlarında tutmayı umursamasa da, yer sıkıntısı çekenler için giderek büyük bir sorun haline gelmektedir.
Bu sürümü indirmek isteyenler Bitcoin.Org adresini kullanabilirler.
Global çetele hakkında ayrıntılı bilgi almak için https://blockchain.info/ & http://blockexplorer.com/ adreslerini kullanabilirsiniz.
MultiBit:
Yer sıkıntısı çekenler ve bütün transfer bloklarını bilgisayarına indirmek istemeyenler için üretilmiş bir cüzdandır. Yazarı Gavin Andresen.
Gavin Andresen, Nakamoto'yla da bizzat çalışmış ve yok oluşunun ardından projeyi devralmış, Bitcoin komünitesi tarafından benimsenmiş bir programcıdır. Aynı zamanda resmi geliştiricilerindendir. (Bknz. http://bitcoin.org/tr/gelistirme)
Gavin Andresen'ın bu programı gene açık-kaynak kodludur ve herkes inceleyebilir. Bu cüzdanı indirmek isteyenler https://multibit.org/ adresini kullanabilirer.
Ancak unutulmamalıdır ki, çevrimiçi cüzdanlar Bitcoin felsefesine tamamen karşıdır. Çünkü tıpkı gerçek paranızla olduğu gibi, Bitcoin'leriniz başkalarının elindedir. Sitenin sunucuları saldırıya uğrarsa bilgileriniz çalınabilir. Ya da site sahipleri ve cüzdanınızın özel anahtarlarına sahip herkes, eğer isterlerse Bitcoin'lerinizi harcayabilir.
Eğer her hangi bir sebebten ötürü çevrimiçi cüzdan almayı düşünüyorsanız, karşı tarafa güvendiğinizden emin olmalısınız ve https://blockchain.info/wallet gibi, cüzdanınızın özel anahtarlarını bilgisayarınıza kaydetmeye izin veren siteleri tercih etmelisiniz.
Gavin Andresen, Nakamoto'yla da bizzat çalışmış ve yok oluşunun ardından projeyi devralmış, Bitcoin komünitesi tarafından benimsenmiş bir programcıdır. Aynı zamanda resmi geliştiricilerindendir. (Bknz. http://bitcoin.org/tr/gelistirme)
Gavin Andresen'ın bu programı gene açık-kaynak kodludur ve herkes inceleyebilir. Bu cüzdanı indirmek isteyenler https://multibit.org/ adresini kullanabilirer.
Bazı internet siteleri ücretli ya da ücretsiz "cüzdan" hizmetleri sunabilirler. Bu tarz cüzdanlara internetin olduğu her yerden erişirsiniz ve genellikle servis sağlayıcıları düzenli olarak yedekleme alırlar.
Ancak unutulmamalıdır ki, çevrimiçi cüzdanlar Bitcoin felsefesine tamamen karşıdır. Çünkü tıpkı gerçek paranızla olduğu gibi, Bitcoin'leriniz başkalarının elindedir. Sitenin sunucuları saldırıya uğrarsa bilgileriniz çalınabilir. Ya da site sahipleri ve cüzdanınızın özel anahtarlarına sahip herkes, eğer isterlerse Bitcoin'lerinizi harcayabilir.
Eğer her hangi bir sebebten ötürü çevrimiçi cüzdan almayı düşünüyorsanız, karşı tarafa güvendiğinizden emin olmalısınız ve https://blockchain.info/wallet gibi, cüzdanınızın özel anahtarlarını bilgisayarınıza kaydetmeye izin veren siteleri tercih etmelisiniz.
Tüm yukarıdakilerin yanında, akıllı telefonlar (iPhone, Android vs.) için de cüzdan yazılımları bulunmaktadır ve aynı prensipte işlemektedirler.
Bu cüzdanlar, Bitcoin'lerinizi gerçek anlamda cebinizde tutmaya yarar. Bir diğer kolaylığı ise telefonuzun kamerası ile tıpkı fiyat barkodu okur gibi, otomatik olarak üretilen QR-kodu okutup ödemenizi kolayca gerçekleştirebilirsiniz. Gerçek mağazalarda, ya da acele gerçekleştirilmesi gereken transferlerde, bu şekilde para alıp verebilirsiniz.
Android için "Google Play", iPhone için de "Apple Store" da Bitcoin'i aratabilirsiniz.
Android için "Google Play", iPhone için de "Apple Store" da Bitcoin'i aratabilirsiniz.
CÜZDAN GÜVENLİĞİ:
Cüzdan yazılımlarınının cüzdanınızı şifreleme özelliği vardır. İlk cüzdanınızı oluşturduktan sonra mutlaka şifrelemelisiniz. Şifrenizi unuttuğunuz vakit geri bulmanızın yolu yoktur ve tüm Bitcoin'leriniz kalıcı olarak kullanılamaz hale gelir.
Ayrıca cüzdan yazılımlarında çeşitli yedekleme opsiyonları bulunur. Bu fonksiyon, cüzdanınızdaki özel anahtarlarınızı ister korumalı ya da korumasız olarak dosya halinde kaydetmenizi sağlar.
Aynı şekilde bu dosyalarınızı da oluştururken şifrelemeniz çok önemlidir.
Çünkü korumasız yedekleme dosyalarınızı her hangi biri kendi cüzdanına eklediğinde, sizin birikimlerinizi kullanabilir. Siz de aynı şekilde, istediğiniz başka bir cüzdana bu anahtarları aktarıp, cüzdanınızı yeni konumundan yönetebilirsiniz.
TRANSFER ÜCRETLERİ:
Transfer ücreti zorunlu değildir.
Fakat stabiliteyi arttırmak ve madencilik ile Bitcoin değeri arasındaki market dengesini sağlayabilmek adına, para aktarımlarında bazı özellikleri karşılayamayan transferlere sistem tarafından otomatik, çok düşük miktarda ücret uygulanabilir.
Ya da siz kendi isteğinizle işlem önceliğini arttırmak için daha yüksek bir tutar girebilirsiniz. Satoshi, normal şartlar altında, işlem sürelerinin 10 dakikayı geçmemesini içeren bir kod yazmıştır.
Transfer ücreti zorunlu değildir.
Fakat stabiliteyi arttırmak ve madencilik ile Bitcoin değeri arasındaki market dengesini sağlayabilmek adına, para aktarımlarında bazı özellikleri karşılayamayan transferlere sistem tarafından otomatik, çok düşük miktarda ücret uygulanabilir.
Ya da siz kendi isteğinizle işlem önceliğini arttırmak için daha yüksek bir tutar girebilirsiniz. Satoshi, normal şartlar altında, işlem sürelerinin 10 dakikayı geçmemesini içeren bir kod yazmıştır.
Transfer ücreti, sisteme karşı yapılabilecek saldırıları da engellemektedir.
Örneğin kişilerin bir çok adres oluşturup, çok düşük meblalarda, kendilerine sürekli transfer yaparak, global çeteleyi şişirip sisteme saldırıda bulunamamaları için, sistem Bitcoin'lerinizin yaşına bakar. Eğer yeteri kadar eski değillerse cüzdanınızdan çıkmadan önce transfer ücreti uygulanır.
Aynı şekilde çok fazla, farklı ödeme adreslerinden oluşan transferlerin dosya boyutu da transfer ücreti üzerindeki etmenlerdendir. (bknz. Wikipedia (İnzgilizce) )
Fakat bankalardaki, onlara kalan komisyon / işlem ücreti aksine, bu transfer ücreti, sizin aktarımınızın gerçekleştiği bloğu işleyen ve sizinle başka hiç bir bağı olmayan madenciye kalır. Bu da giderek azalan maden ödüllerini bir nebze dengelemeye ve madencilik sistemlerinde işleminizin daha öncelikli olarak gerçekleşmesine yardımcı olur.
Satoshi'nin hem sınırlı sayıda, hem de değerinde devamlılık olabilecek bir sistem oluşturmasındaki başarılı fikri burda yatmaktadır. Tüm Bitcoin'ler 2150'li yıllarda bulunduktan sonra bile, Bitcoin madenciliğine yatırım yapmış insanlar, transfer ücretleri üzerinden para kazanabiliyorlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder