Her yeni buluşun olduğu gibi Bitcoin'in de yükselişi esnasında yaşadığı ve yapısı gereği taşıdığı
Belki geleceğin parasının ismi Bitcoin olmayacak, ama altında yatan matematiğin ve fikrin, sağlam bir alt yapı oluşturacağı kesin.
Eninde sonunda, gerekli düzenlemelere ihtiyaç duyulacak ve nasıl ki e-fatura dönemine geçildiyse, bir gün elektronik para devrine de resmi olarak geçilecektir. Ayrıca Bitcoin'in hükümet paralarıyla yan yana varolma şansı da var.
Bitcoin'in Avantajları:
Bitcoin sisteminin nasıl işlediğini, isteyen herkes tarafından incelenebilmesi için, program kodu şeffaf bir biçimde sergileniyor.
(Bknz. GitHub)
Elbetteki herkes programcı değil ve herkes bu kodlara baktığı vakit bir şey anlayamayabilir ve bildiğiniz üzere kod ortada olabilir fakat çalıştırdığınız program
(*.*exe, *.*dmg vs) paketlenmiş bir dosya. Dolayısıyla kodun ortalıkta olması kimileri için tatminkar olmayabilir.
Fakat üzülmeyin; önünüzdeki metin halindeki kod ile, çalıştırdığınız dosyanın
Bit ve
Bit aynı olup olmadığını kontrol edebilen farklı yazılımlar da var.
(Bknz. Open Source Testing)
İlerleyen tarihlerde sitemize bu işlemin nasıl yapılabileceğini gösteren bir başlık da açacağız.
Bitcoin, "
Peer to Peer"
(ya da "P2P") teknolojisi ile araya başkası girmeksizin siz ve karşıdakinin birebir iletişimini sağlıyor. Yani kime para göndermek istiyorsanız, göndermek istediğiniz miktarın her kuruşu sadece ve sadece karşı tarafa tarafa gidiyor. Bu da Bitcoin'in özellikle de bağış sistemlerinde de popülaritesinin artmasını sağlıyor.
(Bknz. Referans Video)
Türkiye'de de isminin anılmaya lüzumu olmayan vakıflarında, yardım amaçlı toplanan paraların dolandırıcılık davalarını hatırlarsınız. Kriptografik, P2P paralar bunun olasılığını ortadan kaldırıyorlar.
Bitcoin'in özünü yaratan bir kaç
kriptografi tekniği var.
Bunlardan bir tanesi "
Kamu Anatarı Şifrelemesi". Basitçe anlatmak gerekirse, her hesabın bir özel anahtarı, bir de kamu anahtarı vardır. Siz birisine bir para gönderdiğiniz vakit, para miktarını, paranın yeni sahibinin kamu anahtarını da eklediğiniz ve özel anahtarınız ile imzaladığınız bir mesaj oluşturursunuz
(aktarma), böylelikle sistem o spesifik paraların
(Bitcoin'lerin) yeni sahibini ilan eder.
Bu esnada uygulanan şifreleme tekniklerine
"Bir yöne kolay, diğer yöne zor" da deniyor. Yüzlerce sayıdan oluşan matematiksel şifrelemelerin çözülmesi, tüm Dünya'nın bilgisayar gücünü biraraya getirseniz de, binlerce yıl alıyor.
Bu konunun aksini destekleyebilecek tek çeşit bilgisayarlar için "
Kuantum Bilgisayarları" aday olarak görünüyor. Onların da hemen önümüzdeki yıllarda, stabil bir şekilde kullanılabileceği ön görülmüyor.
Kamu anahtarı şifrelemesiyle ilgili daha geniş bilgi için, harika hazırlanmış
bu videoyu izleyebilirsiniz, ancak ne yazık ki sadece İngilizce.
Tüm bu gizlilik ve anonimite ne yazık ki, "
Para aklama" işlemlerini de olanak sağlıyor.
(Bknz. Warnings on Bitcoin)
Ancak alım-satım siteleri ya da yerler, yüksek meblalarda değişim yapmak istediğinizde
(bazıları mebla gözetmeksizin) sizden kimlik istiyorlar.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, her hangi bir kişinin ya da grubun Bitcoin ağını kapatması mümkün değil, çünkü bilgilerin tutulduğu, ya da işlemlerin gerçekleştiği tek bir merkez yok. Bitcoin kullanan herkes
(Orijinal programı kullananlar) ağa yeni bir sunucu eklemiş oluyor.
(Bknz. Masaüstü Cüzdanları)
Bu da, Bitcoin belli yerlerde dışlansa, hatta yasaklansa da, geri kalan kesimde sistemin devam edebilmesini sağlıyor.
- Tepeden Empoze Edilmek Yerine, Aşağıdan Yükseliyor:
Her hangi bir devletin, kurum ya da kuruluşların, ya da entelektüel kesimin diretmesi yerine, Bitcoin her geçen gün başkaları tarafından doğal olarak benimsenip kullanılıyor.
Bireyler kendi aralarında, insanlığa sunulan bu yeni para birimi şeklinin olanaklarını keşfediyorlar. Arkasında yatan sistemi bir kez anladıkları vakit dışarı adım atmak istemiyorlar.
Çünkü yüz yıllardır alışıla gelmiş mülk ve değer transferleriyle, dijital çağın ihtiyaçlarına ve olanaklarına göre tasarlanmış bir projeyi kıyasladıklarında normal para transferleri, onlar için çok ilkel kalıyor.
Nasıl ki mektuplaşmanın yerini elektronik postalar, çevirmeli telefonların yerini de akıllı telefonlar aldıysa, kağıt paranın yerini de dijital paranın alması hiç beklenmedik durmuyor.
Bitcoin'in Dezavantajları:
- Yaygınca Kullanılmıyor / Bilinmiyor:
Bitcoin kullanımını tüm Dünya'da ölçeklersek oldukça az bir kısmı tarafından kullanılıyor. Milyonlarca Bitcoin'iniz olsa da, bulunduğunuz yerde kimse onları kabul etmedikten sonra hiç bir değeri kalmıyor.
Fakat ne mutlu ki bu durum giderek olumlu yönde değişiyor. Çünkü Bitcoin'in felsefesine inanan ve şimdiden faydalarını görmüş, Dünya çapında bir çok insan, Bitcoin'in yaygınlaşması için gönüllü çaba gösteriyorlar.
Bitcoin cüzdanınız kalıcı olarak yok olduğunda, sizin ve sistemin bir parçası olan Bitcoin'leriniz de kalıcı olarak yok oluyor.
Cüzdanınızı bilgisayarınız dışında başka başka bir yerde
(USB, Yazılı kağıt) saklamıyorsanız, her hangi bir işletim sistemi çökmesinde, ya da sabit diskinize bir hasar gelmesi durumunda, özel anahtarlarınız kurtarılamaz hale gelebilir. Cüzdan güvenliği için lütfen "
Cüzdan" sayfamızı inceleyin.
- Bitcoin Değerleri Dalgalı ve Garantisiz:
Evet Bitcoin bir gün içerisinde 0 değere de düşebilir ve size ait hesaplarınızda ne kadar paranız olursa olsun, Bitcoin'leriniz sadece dijital bir dosya haline dönüşebilir.
Ama çıktığı günden bugüne ilerleyişine ve değer kazanışına bakıldıkça bu, şu an için pek de olası gözükmüyor.
Tüm uzmanların da dediği gibi, bu çok yüksek riskli bir iş, ancak bilindiği üzere her yüksek riskli girişimin getirileri de yüksek oluyor.
Tercih etmek ya da etmemek size kalmış. Bu da Bitcoin özgürlüklerinden sadece bir tanesi.
- Alım ve Satımlarda Halen Konvansiyonel Sistemler Kullanılıyor:
Örneğin kişi Bitcoin almak istediğinde bankalar arası EFT ya da havale kullanmak zorunda, bunlar da hem yüksek komisyon ücreti, hem de işlem sürecinde gecikmeleri getiriyor.
Bitcoin almak için verdiğiniz liralık işlem ücretleri, o paraları sanal cüzdanınıza aktarmak istediğinizde kuruşlara iniyor. Ancak bu, alım-satım platformunun
(varsa) komisyonuna göre değişebilir. Bitcoin transfer ücretleri hakkında daha ayrıntılı bilgi için
tıklayın.
Alım-Satım ile ilgili akılda tutulması gereken bir diğer durumda, platform sahiplerinin güvenirliği. Tıpkı Çin borsasında olduğu gibi $4.1 milyon dolarlık firma, bir gecede kepenklerini kapatıp, ortadan yok olabilir.
(Bknz. GBL)
Bunun okuyucularımıza, alım-satım işi düşünüyorlarsa, çok temkinli davranmaları gerektiği ve mümkün olduğunca kısa vadeli işlemler gerçekleştirmelerini öneriyoruz.
Ekonomi ve Ahlak Felsefesi okuyan Roger Ver 19 yaşında, elektronik malzemeler satan internet sitesi MemoryDealers'ı kurdu, bir kaç sene önce Bitcoin'i ilk kez duyduğunda, açık görüşlülüğü ve Bitcoin'e olan inancıyla, bu para birimini derhal işine adapte etti. Hatta 2011'de yol kenarında afişlere bile, Bitcoin kabul ettiklerini duyuran bir reklam verdi. (Solda)
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, yapısı gereği Bitcoin'in kullanımı esnasındaki dikkatsizliklerin yol açabileceği mağduriyetlere karşı, kişi ve kurumlara uyarıda bulunan yazılı bir basın açıklaması yayımladı.
